Anosmie is gemeld als een vroeg symptoom bij patiënten wereldwijd bij wie COVID-19 wordt vermoed of is bevestigd. Verschillende bronnen spreken hierover (1-3). Geconfronteerd met het toenemende aantal medische verklaringen in de pers, heeft een groep kno-artsen van de IFOS (International Federation of ORL Societies) een vragenlijst ontwikkeld om deze geur- en smaakstoornissen te onderzoeken bij patiënten met een COVID-19-infectie (infectie bewezen met een PCR-test). Wat onthult deze studie, gecoördineerd door prof. Jérôme Lechien en Sven Saussez, kno-specialisten en onderzoekers van de Universiteit van Bergen (4)?
De studie werd uitgevoerd in 12 Europese ziekenhuizen bij 417 patiënten (263 vrouwen en 154 mannen) met een niet-ernstige vorm van COVID-19 (bewezen met een PCR-test). Ze toonde eerst aan dat de meest voorkomende algemene symptomen van de ziekte hoest, spierpijn, verlies van eetlust en koorts zijn. De meest voorkomende kno-symptomen waren pijn in het gezicht en neusverstopping. Reukverlies (soms volledig) werd waargenomen bij 86% van de patiënten. Dat treedt plotseling op, zonder neusverstopping en ging vaak gepaard met een smaakstoornis (88% van de gevallen), waarbij de smaaksensatie soms totaal verdween.
Een soms volledig verlies van de reukzin
Typisch bij jonge patiënten met ‘milde’ vormen van COVID-19: reukverlies kan ook apart optreden zonder ontsteking en zonder symptomen als koorts en hoest. In 12% van de gevallen verschijnen stoornissen in de reukzin voordat de algemene en kno-symptomen optreden. In 65% van de gevallen gebeurt dat als die symptomen er al zijn, en in 23% van de gevallen erna. Bij 20% van de patiënten gaat anosmie niet gepaard met symptomen op het vlak van kno. In de gepubliceerde studie krijgen vrouwen duidelijk en statistisch gezien meer te maken met deze anosmie (92% bij vrouwen tegenover 82% bij mannen).
Herstel en werkingsmechanismen
Bij 44% van de patiënten herstelde het reukvermogen zich binnen een korte periode (15 dagen). Voor andere patiënten is er echter goede hoop op herstel binnen 12 maanden na het optreden van de symptomen, op basis van wat is vastgesteld bij andere virusziekten. De smaakzin keert op een willekeurig moment terug: dat kan voor, tijdens of na het herstel van de reukzin zijn. De mechanismen achter deze olfactorische neuropathie kennen we nog niet.
Tot slot doen de auteurs van de studie drie aanbevelingen:
1. Anosmie en/of dysgeusie die in de laatste weken (na 1 maart 2020) optreden bij patiënten zonder voorgeschiedenis op het vlak van kno (chronische sinusitis, neuspoliepen, neus- of sinusoperatie), moeten worden beschouwd als een specifiek symptoom van een COVID-19-infectie. Ze moeten officieel worden toegevoegd aan de lijst van andere symptomen die door de WHO worden vermeld.
2. Op basis van het voorzorgsprincipe moeten patiënten met alleen anosmie/dysgeusie (zonder andere symptomen van de ziekte) worden beschouwd als mogelijk besmet met COVID-19. Ze moeten daarom worden geïsoleerd voor een minimumperiode van 7 dagen (te bespreken met de behandelende arts).
3. De behandelingen die gewoonlijk worden gegeven voor anosmie, namelijk orale of nasale corticosteroïden (spray) en neusspoelingen, zijn gecontra-indiceerd in de context van deze gevallen van anosmie door de COVID-19-infectie.
De onderzoekers zetten deze studie voort bij patiënten met anosmie die positief hebben getest voor COVID-19. Ze willen proberen om de mechanismen van dit symptoom te verklaren en tegelijk wordt een nieuwe studie gestart bij deze patiënten om aan te tonen of ze al dan niet drager zijn van het virus.
