Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen. Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. In 2022 waren er in het Vlaamse Gewest 8.259 nieuwe gevallen van prostaatkanker. Bij vrouwen werden in 2022 6.695 nieuwe gevallen van borstkanker geregistreerd. Er werd ook bij 68 mannen een nieuwe diagnose van borstkanker geregistreerd, aldus Statistiek Vlaanderen.
Ondanks een afname in 2022 is er sprake van een duidelijke stijging van het aantal nieuwe gevallen van borstkanker doorheen de jaren. Bij prostaatkanker is de evolutie grilliger, maar ook bij dat type kanker is er vanaf 2013 jaarlijks een duidelijke stijging te zien. Die stijging hangt enerzijds samen met de vergrijzing en toename van de bevolking. Anderzijds speelt specifiek voor 2021 en 2022 ook een mogelijke inhaalbeweging mee na de geobserveerde daling in het aantal kankerdiagnoses in 2020 door de Covid-19-pandemie.
Dat het aantal diagnoses stijgt, heeft volgens kankeronderzoeker Filip Lardon (UAntwerpen) drie redenen. "Zowel de bevolking als artsen zijn alerter geworden. Dat leidt tot meer diagnoses. De belangrijkste reden is de vergrijzing. Kanker is grotendeels een ouderdomsziekte. Hoe ouder iemand wordt, hoe meer kans op fouten in het DNA en bij de celdeling. Bovendien kunnen we de toegenomen milieuvervuiling niet uitsluiten. In onze analyses corrigeren we voor vergrijzing en zelfs dan zien we een lichte stijging."
Het goede nieuws: de overlevingskansen voor kankers zijn spectaculair gestegen. "Meer dan 90 procent van de borstkankerpatiënten zijn na vijf jaar nog in leven. Bij prostaatkanker zelfs bijna 98 procent. Enkele decennia geleden was dat ondenkbaar. Nieuwe doelgerichte behandelingen, zoals immuuntherapie, zorgden voor een doorbraak", zegt Lardon. Tien jaar geleden stierven nog zo'n 27.000 Belgen per jaar aan kanker, in 2021 - de laatst beschikbare cijfers - waren dat er minder dan 26.000, ondanks het flink hoger aantal diagnoses.
Uiteenlopend leeftijdsprofiel prostaat- en borstkanker
Afgezet ten opzichte van de bevolking waren er in 2022 in het Vlaamse Gewest algemeen genomen 249 nieuwe gevallen van prostaatkanker per 100.000 mannen en 198 nieuwe gevallen van borstkanker per 100.000 vrouwen.
Het aantal nieuwe gevallen van prostaatkanker per 100.000 mannen lag in 2022 sterk hoger vanaf de leeftijdsgroep van 50 tot 54 jaar. Dat aantal lag het hoogst bij de 75- tot 79-jarigen met 1.166 nieuwe gevallen per 100.000 mannen. Op latere leeftijd ligt dat aantal weer lager.
Het aantal nieuwe gevallen van borstkanker per 100.000 vrouwen lag in 2022 hoger vanaf de leeftijd van 30 jaar. Dat aantal lag het hoogst bij de 75- tot 79-jarigen met 486 nieuwe gevallen per 100.000 vrouwen.
Verschil gewesten groter bij prostaat- dan bij borstkanker
Afgezet ten opzichte van de bevolking waren er in het Vlaamse Gewest in 2022 meer nieuwe diagnoses van prostaatkanker dan in de 2 andere gewesten. Het ging in 2022 om 249 nieuwe diagnoses per 100.000 mannen in het Vlaamse Gewest, 202 nieuwe diagnoses in het Waalse Gewest en 138 nieuwe diagnoses in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Worden de verschillen in leeftijdsverdeling tussen de gewesten mee in rekening genomen (door standaardisering), dan worden de verschillen kleiner. Maar ook dan ligt het aantal mannen met een nieuwe diagnose prostaatkanker het hoogst in het Vlaamse Gewest.
Bij nieuwe diagnoses van borstkanker waren in 2022 de verschillen tussen de gewesten kleiner. Het ging om 198 nieuwe diagnoses per 100.000 vrouwen in het Vlaamse Gewest, 192 nieuwe diagnoses in het Waalse Gewest en 145 nieuwe diagnoses in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Na standaardisatie naar leeftijd worden de verschillen tussen de gewesten veel kleiner.